Misplaced Pages

Ajj Aakhaan Waris Shah Nu: Difference between revisions

Article snapshot taken from Wikipedia with creative commons attribution-sharealike license. Give it a read and then ask your questions in the chat. We can research this topic together.
Browse history interactively← Previous editContent deleted Content addedVisualWikitext
Revision as of 07:09, 15 June 2021 editEtim Ahmet (talk | contribs)3 edits →LyricsTags: Mobile edit Mobile web edit← Previous edit Latest revision as of 10:11, 21 December 2024 edit undo2407:d000:f:e9c9:9812:e46b:111a:b59a (talk)No edit summaryTags: Mobile edit Mobile web edit 
(17 intermediate revisions by 15 users not shown)
Line 23: Line 23:
|form = <!-- Form (i.e. Sonnet, Quatrain, Ode...etc) --> |form = <!-- Form (i.e. Sonnet, Quatrain, Ode...etc) -->
|meter = <!-- Meter: (i.e. iambic pentameter) --> |meter = <!-- Meter: (i.e. iambic pentameter) -->
|rhyme = <!-- Rhyme scheme: (i.e. abba cddc effe gg) --> |rhyme = <!-- Rhyme scheme: (i.e. ABBA CDDC EFFE GG) -->
|publisher = <!-- Publisher of main publication |publisher = <!-- Publisher of main publication
(prefer 1st edition) --> (prefer 1st edition) -->
Line 42: Line 42:
|wikisource = <!-- Title of work if in the public domain and hosted at English Wikisource --> |wikisource = <!-- Title of work if in the public domain and hosted at English Wikisource -->
}} }}
'''Ajj Aakhaan Waris Shah Nu''' (English: "Today I Invoke Waris Shah"<ref name="Dalal2017">{{cite book|author=Roshen Dalal|title=India at 70: snapshots since Independence|url=https://books.google.com/books?id=JYswDwAAQBAJ&pg=PT186|date=23 August 2017|publisher=Penguin Random House India Private Limited|isbn=978-93-86815-37-8|pages=186–}}</ref> or "I Say Unto Waris Shah",<ref name="Tiwari2005">{{cite book|author=Shubha Tiwari|title=Indian Fiction in English Translation|url=https://books.google.com/books?id=XAc-7MEyrJgC&pg=PA29|year=2005|publisher=Atlantic Publishers & Dist|isbn=978-81-269-0450-1|pages=29–}}</ref> ]: {{nq|اَج آکھاں وارث شاہ نُوں}}, '''ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ''') is a famous ] by the renowned ] writer and poet ] (1919-2005) about the horrors of the partition of the ] during the 1947 ].<ref name="ref11gaqeq">{{Citation | title=My reminiscences | author=Gur Rattan Pal Singh | publisher=Gur Rattan Pal Singh, 1999 | url=https://books.google.com/books?id=izpuAAAAMAAJ | quote=''... referring to the famous lines of Mrs. Amrita Pritam, the celebrated Punjabi writer, about the partition of India: "Aj aakhan War is Shah nu kiton ... tenu Waris Shah nu kahen Uth dard mandan diya dardia Tu tak apna Punjab Aj bele ...''}}</ref> The poem is addressed to the historic Punjabi poet ] (1722-1798 CE), who had written the most popular version of the Punjabi love tragedy, ] ('''ਹੀਰ ਰਾਂਝਾ''', {{nq|ہیر رانجھا}}).<ref name="ref04riveq">{{Citation | title=Agriculture cooperatives: a case study of Punjab | author=Manohar Singh Gill | publisher=Vikas, 1983 | isbn=978-0-7069-2371-1 | url=https://books.google.com/books?id=H9wsAAAAMAAJ | quote=''... Her cry of sorrow and despair, to Waris Shah the immortal bard of the Punjab, finds an eternal echo of shame in both Punjabs. She wrote: Aj aakhan Waris Shah nu kiton kabran vichon bol te aj kitabe Ishaq da koi agla ...''}}</ref> It appeals to Waris Shah to arise from his grave, record the Punjab's tragedy and turn over a new page in Punjab's history.<ref name="ref01gayuz">{{Citation | title=Longman anthology of world literature by women, 1875-1975 | author=Marian Arkin, ] | publisher=Longman, 1989 | isbn=978-0-582-28559-0 | url=https://books.google.com/books?id=3Zu1AAAAIAAJ | quote=''... Aj Aakhan Waris Shah Nu Speak from the depths of the grave, to Waris Shah I say and add a new page to your saga of love today. Once wept a daughter of Punjab your pen unleashed a million cries, a million daughters weep today ...''}}</ref> '''Ajj Aakhaan Waris Shah Nu''' ({{langx|pa|{{nq|اَج آکھاں وارث شاہ نُوں}}, ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ|Ajj ākhāṁ Vāris Śāh nūṁ}}; {{translation|'Today, I Say Unto Waris Shah' or 'Today, I Invoke Waris Shah'}}<ref name="Dalal2017">{{cite book|author=Roshen Dalal|title=India at 70: snapshots since Independence|url=https://books.google.com/books?id=JYswDwAAQBAJ&pg=PT186|date=23 August 2017|publisher=Penguin Random House India Private Limited|isbn=978-93-86815-37-8|pages=186–}}</ref><ref name="Tiwari2005">{{cite book|author=Shubha Tiwari|title=Indian Fiction in English Translation|url=https://books.google.com/books?id=XAc-7MEyrJgC&pg=PA29|year=2005|publisher=Atlantic Publishers & Dist|isbn=978-81-269-0450-1|pages=29–}}</ref>) is a ] poetic ] by ] author ] about the horrors of ] during the 1947 ].<ref name="ref11gaqeq">{{Citation | title=My reminiscences | author=Gur Rattan Pal Singh | year=1999 | publisher=Gur Rattan Pal Singh, 1999 | url=https://books.google.com/books?id=izpuAAAAMAAJ | quote=''... referring to the famous lines of Mrs. Amrita Pritam, the celebrated Punjabi writer, about the partition of India: "Aj aakhan War is Shah nu kiton ... tenu Waris Shah nu kahen Uth dard mandan diya dardia Tu tak apna Punjab Aj bele ...''}}</ref> The poem is addressed to the 18th-century Punjabi poet ], who wrote the most popular version of the Punjabi romance tragedy, '']''.<ref name="ref04riveq">{{Citation | title=Agriculture cooperatives: a case study of Punjab | author=Manohar Singh Gill | year=1983 | publisher=Vikas, 1983 | isbn=978-0-7069-2371-1 | url=https://books.google.com/books?id=H9wsAAAAMAAJ | quote=''... Her cry of sorrow and despair, to Waris Shah the immortal bard of the Punjab, finds an eternal echo of shame in both Punjabs. She wrote: Aj aakhan Waris Shah nu kiton kabran vichon bol te aj kitabe Ishaq da koi agla ...''}}</ref> It appeals to Waris Shah to arise from his grave, record the Punjab's tragedy and turn over a new page in Punjab's history.<ref name="ref01gayuz">{{Citation | title=Longman anthology of world literature by women, 1875-1975 | author=Marian Arkin, ] | year=1989 | publisher=Longman, 1989 | isbn=978-0-582-28559-0 | url=https://books.google.com/books?id=3Zu1AAAAIAAJ | quote=''... Aj Aakhan Waris Shah Nu Speak from the depths of the grave, to Waris Shah I say and add a new page to your saga of love today. Once wept a daughter of Punjab your pen unleashed a million cries, a million daughters weep today ...''}}</ref>


== Summary == == Summary ==
In the poem the poet invokes ], a historic Punjabi poet, who wrote a popular version of Punjabi love tragedy '']''. Pritam asks to record and witness the miserable condition of Punjab and its people after ] (1947) and open a new page of his book of love. In the story of ''Heer Ranjha'', Shah narrated the misery of a woman (Heer), but a million of daughters of Punjab, Pritam feels, were crying to Shah. In the poem the poet invokes Waris Shah, a historic Punjabi poet, who wrote a popular version of Punjabi love tragedy ''Heer Ranjha''. Pritam asks to record and witness the miserable condition of Punjab and its people after partition (1947) and open a new page of his book of love. In the story of ''Heer Ranjha'', Shah narrated the misery of a woman (Heer), but a million of daughters of Punjab, Pritam feels, were crying to Shah.


The fields are lines up with dead bodies, and ] is filled with blood. Someone unknown poured poison in the water of the five rivers, and the deadly water is destroying the land. The land, which used to be fertile, is sprouting venom, and the sky has turned red from endless cries and tears. The fields are lines up with dead bodies, and ] is filled with blood. Someone unknown poured poison in the water of the five rivers, and the deadly water is destroying the land. The land, which used to be fertile, is sprouting venom, and the sky has turned red from endless cries and tears.


==Lyrics== ==Lyrics==
These are the opening lines of the poem:<ref> Academy of the Punjab in North America (APNA).</ref><ref> Academy of the Punjab in North America (APNA).</ref> These are the lyrics of the poem:<ref> Academy of the Punjab in North America (APNA).</ref><ref> {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110615040900/http://www.apnaorg.com/audio/amrita/ |date=2011-06-15 }} Academy of the Punjab in North America (APNA).</ref>


{| cellpadding="6" {| cellpadding="6"
!'''Punjabi - ] script''' !'''Punjabi - ] script'''
!'''Punjabi - ] script''' !'''Punjabi - ] script'''
!'''English translation'''
|- style="vertical-align:top" |- style="vertical-align:top"
| |
'''ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਿਤੋਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ।'''<br> ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਿਤੋਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ।<br />
'''ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ।'''<br> ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ।<br />
'''ਇਕ ਰੋਈ ਸੀ ਧੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤੂੰ ਲਿਖ ਲਿਖ ਮਾਰੇ ਵੈਣ।'''<br> ਇਕ ਰੋਈ ਸੀ ਧੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤੂੰ ਲਿਖ ਲਿਖ ਮਾਰੇ ਵੈਣ।<br />
'''ਅਜ ਲੱਖਾਂ ਧੀਆਂ ਰੋਂਦੀਆਂ ਤੈਨੂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਹਿਣ।'''<br> ਅਜ ਲੱਖਾਂ ਧੀਆਂ ਰੋਂਦੀਆਂ ਤੈਨੂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਹਿਣ।<br />
'''ਉੱਠ ਦਰਦਮੰਦਾਂ ਦਿਆ ਦਰਦੀਆ ਉੱਠ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਪੰਜਾਬ।'''<br> ਉੱਠ ਦਰਦਮੰਦਾਂ ਦਿਆ ਦਰਦੀਆ ਉੱਠ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਪੰਜਾਬ।<br />
'''ਅਜ ਬੇਲੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਵਿਛੀਆਂ ਤੇ ਲਹੂ ਦੀ ਭਰੀ ਚਨਾਬ।'''<br> ਅਜ ਬੇਲੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਵਿਛੀਆਂ ਤੇ ਲਹੂ ਦੀ ਭਰੀ ਚਨਾਬ।<br />
'''ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜ਼ਹਿਰ '''<br> ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜ਼ਹਿਰ ਰਲ੍ਹਾ<br />
'''ਤੇ ਉਹਨਾ ਪਾਣੀਆਂ ਧਰਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਪਾਣੀ ਲਾ'''<br> ਤੇ ਉਹਨਾ ਪਾਣੀਆਂ ਧਰਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਪਾਣੀ ਲਾ


'''ਇਸ ਜ਼ਰਖੇਜ਼ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਲੂੰ ਲੂੰ ਫੁਟਿਆ ਜ਼ਹਿਰ'''<br> ਇਸ ਜ਼ਰਖੇਜ਼ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਲੂੰ ਲੂੰ ਫੁਟਿਆ ਜ਼ਹਿਰ<br />
'''ਗਿਠ ਗਿਠ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਲਾਲੀਆਂ ਫੁੱਟ ਫੁੱਟ ਚੜ੍ਹਿਆ ਕਹਿਰ'''<br> ਗਿਠ ਗਿਠ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਲਾਲੀਆਂ ਫੁੱਟ ਫੁੱਟ ਚੜ੍ਹਿਆ ਕਹਿਰ<br />
'''ਵਿਹੁ ਵਲਿੱਸੀ ਵਾ ਫਿਰ ਵਣ ਵਣ ਵੱਗੀ ਜਾ'''<br> ਵਿਹੁ ਵਲਿੱਸੀ ਵਾ ਫਿਰ ਵਣ ਵਣ ਵੱਗੀ ਜਾ<br />
'''ਉਹਨੇ ਹਰ ਇਕ ਵਾਂਸ ਦੀ ਵੰਝਲੀ ਦਿੱਤੀ ਨਾਗ ਬਣਾ'''<br> ਉਹਨੇ ਹਰ ਇਕ ਵਾਂਸ ਦੀ ਵੰਝਲੀ ਦਿੱਤੀ ਨਾਗ ਬਣਾ


'''ਪਹਿਲਾ ਡੰਗ ਮਦਾਰੀਆਂ ਮੰਤ੍ਰ ਗਏ ਗੁਆਚ'''<br> ਪਹਿਲਾ ਡੰਗ ਮਦਾਰੀਆਂ ਮੰਤ੍ਰ ਗਏ ਗੁਆਚ<br />
'''ਦੂਜੇ ਡੰਗ ਦੀ ਲੱਗ ਗਈ ਜਣੇ ਖਣੇ ਨੂੰ ਲਾਗ'''<br> ਦੂਜੇ ਡੰਗ ਦੀ ਲੱਗ ਗਈ ਜਣੇ ਖਣੇ ਨੂੰ ਲਾਗ<br />
'''ਲਾਗਾਂ ਕੀਲੇ ਲੋਕ ਮੂੰਹ ਬੱਸ ਫਿਰ ਡੰਗ ਹੀ ਡੰਗ'''<br> ਲਾਗਾਂ ਕੀਲੇ ਲੋਕ ਮੂੰਹ ਬੱਸ ਫਿਰ ਡੰਗ ਹੀ ਡੰਗ<br />
'''ਪਲੋ ਪਲੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੀਲੇ ਪੈ ਗਏ ਅੰਗ'''<br> ਪਲੋ ਪਲੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੀਲੇ ਪੈ ਗਏ ਅੰਗ


'''ਗਲਿਓਂ ਟੁੱਟੇ ਗੀਤ ਫਿਰ ਤ੍ਰਕਲਿਓਂ ਟੁੱਟੀ ਤੰਦ'''<br> ਗਲਿਓਂ ਟੁੱਟੇ ਗੀਤ ਫਿਰ ਤ੍ਰਕਲਿਓਂ ਟੁੱਟੀ ਤੰਦ<br />
'''ਤ੍ਰਿੰਜਣੋ ਟੁੱਟੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਚਰੱਖੜੇ ਘੂਕਰ ਬੰਦ'''<br> ਤ੍ਰਿੰਜਣੋ ਟੁੱਟੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਚਰੱਖੜੇ ਘੂਕਰ ਬੰਦ<br />
'''ਸਣੇ ਸੇਜ ਦੇ ਬੇੜੀਆਂ ਲੁੱਡਣ ਦਿੱਤੀਆਂ ਰੋੜ੍ਹ'''<br> ਸਣੇ ਸੇਜ ਦੇ ਬੇੜੀਆਂ ਲੁੱਡਣ ਦਿੱਤੀਆਂ ਰੋੜ੍ਹ<br />
'''ਸਣੇ ਡਾਲੀਆਂ ਪੀਂਘ ਅੱਜ ਪਿੱਪਲਾਂ ਦਿੱਤੀ ਤੋੜ'''<br> ਸਣੇ ਡਾਲੀਆਂ ਪੀਂਘ ਅੱਜ ਪਿੱਪਲਾਂ ਦਿੱਤੀ ਤੋੜ


'''ਜਿਥੇ ਵਜਦੀ ਸੀ ਫੂਕ ਪਿਆਰ ਦੀ ਵੇ ਉਹ ਵੰਝਲੀ ਗਈ ਗੁਆਚ'''<br> ਜਿਥੇ ਵਜਦੀ ਸੀ ਫੂਕ ਪਿਆਰ ਦੀ ਵੇ ਉਹ ਵੰਝਲੀ ਗਈ ਗੁਆਚ<br />
'''ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਸਭ ਵੀਰ ਅੱਜ ਭੁੱਲ ਗਏ ਉਸਦੀ ਜਾਚ'''<br> ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਸਭ ਵੀਰ ਅੱਜ ਭੁੱਲ ਗਏ ਉਸਦੀ ਜਾਚ<br />
'''ਧਰਤੀ ਤੇ ਲਹੂ ਵੱਸਿਆ ਕਬਰਾਂ ਪਈਆਂ ਚੋਣ'''<br> ਧਰਤੀ ਤੇ ਲਹੂ ਵੱਸਿਆ ਕਬਰਾਂ ਪਈਆਂ ਚੋਣ<br />
'''ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀਆਂ ਅੱਜ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਾਰਾਂ ਰੋਣ'''<br> ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀਆਂ ਅੱਜ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਾਰਾਂ ਰੋਣ


'''ਅੱਜ ਸੱਭੇ ਕੈਦੋ ਬਣ ਗਏ, ਹੁਸਨ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਚੋਰ'''<br> ਅੱਜ ਸੱਭੇ ਕੈਦੋ ਬਣ ਗਏ, ਹੁਸਨ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਚੋਰ<br />
'''ਅੱਜ ਕਿਥੋਂ ਲਿਆਈਏ ਲੱਭ ਕੇ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਇਕ ਹੋਰ'''<br> ਅੱਜ ਕਿਥੋਂ ਲਿਆਈਏ ਲੱਭ ਕੇ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਇਕ ਹੋਰ


'''ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਤੂੰਹੇਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ!'''<br> ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਤੂੰਹੇਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ!<br />
'''ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ!'''<br> ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ!<br />
| |
{{nq|اجّ آکھاں وارث شاہ نوں، کِتوں قبراں وِچّوں بول!<br> {{nq|اجّ آکھاں وارث شاہ نوں، کِتوں قبراں وِچّوں بول!<br>
تے اجّ کتابِ عشق دا کوئی اگلا ورقہ پھول!<br> تے اجّ کتابِ عشق دا کوئی اگلا ورقہ پھول!<br>
اِک روئی سی دھی پنجاب دی، توں لِکھ لِکھ مارے وَیݨ<br> اِک روئی سی دھی پنجاب دی، توں لِکھ لِکھ مارے وَیݨ<br>
اجّ لکّھاں دھیاں روندیاں ،تینوں وارث شاہ نوں کہݨ:<br> اجّ لکّھاں دھیاں روندیاں ،تینوں وارث شاہ نوں کہݨ:}}


اُٹھ دردمنداں دیئا دردِیا! اُٹھ تکّ اپݨا پنجاب<br> {{nq|اُٹھ دردمنداں دیئا دردِیا! اُٹھ تکّ اپݨا پنجاب<br>
اجّ بیلے لاشاں وِچھیاں تے لہو دی بھری چناب<br> اجّ بیلے لاشاں وِچھیاں تے لہو دی بھری چناب<br>
کِسے نے پنجاں پاݨیاں وچ دِتی زہر رلؕا<br> کِسے نے پنجاں پاݨیاں وچ دِتی زہر رلؕا<br>
تے اوہناں پاݨیاں دھرت نوں دِتا پاݨی لا<br> تے اوہناں پاݨیاں دھرت نوں دِتا پاݨی لا}}


اِس زرخیز زمین دے لُوں لُوں پُھٹیا زہر<br> {{nq|اِس زرخیز زمین دے لُوں لُوں پُھٹیا زہر<br>
گِٹھ گِٹھ چڑھیاں لالِیاں ،پُھٹ پُھٹ چڑھیا قہر<br> گِٹھ گِٹھ چڑھیاں لالِیاں ،پُھٹ پُھٹ چڑھیا قہر<br>
وِہو ولِسّی وا پھر وݨ وݨ وگّی جا<br> وِہو ولِسّی وا پھر وݨ وݨ وگّی جا<br>
اوہنے ہر اِک وانس دی ونجھلی دِتّی ناگ بݨا<br> اوہنے ہر اِک وانس دی ونجھلی دِتّی ناگ بݨا}}


پہلا ڈنگ مداریاں، منتر گئے گواچ<br> {{nq|پہلا ڈنگ مداریاں، منتر گئے گواچ<br>
دوجے ڈنگ دی لگّ گئی جݨے کھݨے نوں لاگ<br> دوجے ڈنگ دی لگّ گئی جݨے کھݨے نوں لاگ<br>
لاگاں کِیلے لوک مونہہ، بس پھر ڈنگ ہی ڈنگ<br> لاگاں کِیلے لوک مونہہ، بس پھر ڈنگ ہی ڈنگ<br>
پلو پلی پنجاب دے نیلے پَے گئے انگ<br> پلو پلی پنجاب دے نیلے پَے گئے انگ}}


گلیؤں ٹُٹے گیت پھر، ترَکلیئوں ٹُٹی تند<br> {{nq|گلیؤں ٹُٹے گیت پھر، ترَکلیئوں ٹُٹی تند<br>
ترِنجݨو ٹُٹیاں سہیلیاں، چرکھڑے گُھوکر بند<br> ترِنجݨو ٹُٹیاں سہیلیاں، چرکھڑے گُھوکر بند<br>
سݨے سیج دے بیڑیاں لُڈݨ دِتیاں روڑھ<br> سݨے سیج دے بیڑیاں لُڈݨ دِتیاں روڑھ<br>
سݨے ڈالیاں پینگھ اجّ پِپلاں دِتی توڑ<br> سݨے ڈالیاں پینگھ اجّ پِپلاں دِتی توڑ}}


جِتّھے وجدی سی پُھوک پیار دی، اوہ ونجھلی گئی گواچ<br> {{nq|جِتّھے وجدی سی پُھوک پیار دی، اوہ ونجھلی گئی گواچ<br>
رانجھے دے سبھ وِیر اجّ بُھل گئے اُسدی جاچ<br> رانجھے دے سبھ وِیر اجّ بُھل گئے اُسدی جاچ<br>
دھرتی تے لہو وسّیا، قبراں پئیاں چوݨ<br> دھرتی تے لہو وسّیا، قبراں پئیاں چوݨ<br>
پریت دیاں شاہزادیاں اجّ وِچّ مزاراں روݨ<br> پریت دیاں شاہزادیاں اجّ وِچّ مزاراں روݨ}}


اجّ سبّھے قیدو بݨ گئے، حسن عشق دے چور<br> {{nq|اجّ سبّھے قیدو بݨ گئے، حسن عشق دے چور<br>
اجّ کِتھوں لیائیئے لبّھ کے وارث شاہ اِک ہور<br> اجّ کِتھوں لیائیئے لبّھ کے وارث شاہ اِک ہور}}


اجّ آکھاں وارث شاہ نوں، توں ہی قبراں وِچوں بول!<br> {{nq|اجّ آکھاں وارث شاہ نوں، توں ہی قبراں وِچوں بول!<br>
تے اجّ کتابِ عشق دا کوئی اگلا ورقہ پھول!<br>}} تے اجّ کتابِ عشق دا کوئی اگلا ورقہ پھول!}}
|
Today, I call Waris Shah, “Speak from your grave,”<br>
And turn to the next page in your book of love,<br>
Once, a daughter of Punjab cried and you wrote an entire saga,<br>
Today, a million daughters cry out to you, Waris Shah,<br>
Rise! O’ narrator of the grieving! Look at your Punjab,<br>
Today, fields are lined with corpses, and blood fills the ].
|} |}
The poem was also translated into English by Amrita Pritam herself.<ref>{{Cite web |title=To Waris Shah by Amrita Pritam |url=https://udrc.lkouniv.ac.in/Content/DepartmentContent/SM_65c74f52-4e90-43cf-887d-e8ff0f567598_6.pdf |website=Lucknow University}}</ref>


== In popular culture == == In popular culture ==
The poem found resonance in both Punjabs - ] and ].<ref name="ref04riveq"/> It featured in the Pakistani Punjabi film, '']'', where it was performed by ]. It is one of the most widely read poems in modern Indian literature.<ref>{{Cite web|url=https://duckduckgo.com/?q=Indian+poems|title=Indian poems at DuckDuckGo|website=duckduckgo.com}}</ref> The poem found resonance in both Punjabs - ] and ].<ref name="ref04riveq"/> It featured in the Pakistani Punjabi film, '']'', where it was performed by ]. It is one of the most widely read poems in modern Indian literature.<ref>{{Cite web|url=https://duckduckgo.com/?q=Indian+poems|title=Indian poems at DuckDuckGo|website=duckduckgo.com}}</ref>


Pakistani band, ] included a 7-minute, 27 second song "Waris Shah" on their albums ] and ]. ] was the vocalist. The band also released an animated video for this song, which was directed by Zeeshan Pervaiz.<ref>{{Cite web|url=https://pakium.pk/2009/06/09/mekaal-hassan-band-waris-shah-video|title=Mekaal Hassan Band Waris Shah Video???|first=Danish|last=Mughal|date=June 9, 2009}}</ref> Pakistani band, ] included a 7-minute, 27 second song "Waris Shah" on their albums ] and ]. ] was the vocalist. The band also released an animated video for this song, which was directed by Zeeshan Pervaiz.<ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=cBtHFFBAZbE |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211221/cBtHFFBAZbE |archive-date=2021-12-21 |url-status=live|title=Mekaal Hassan Band, Waris Shah|website=] }}{{cbignore}}</ref>


==See also== ==See also==

Latest revision as of 10:11, 21 December 2024

Ajj Aakhaan Waris Shah Nu
by Amrita Pritam
Original titleਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ
LanguagePunjabi

Ajj Aakhaan Waris Shah Nu (Punjabi: اَج آکھاں وارث شاہ نُوں, ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ, romanized: Ajj ākhāṁ Vāris Śāh nūṁ; transl. 'Today, I Say Unto Waris Shah' or 'Today, I Invoke Waris Shah') is a Punjabi-language poetic dirge by Punjabi author Amrita Pritam about the horrors of Punjab's partition during the 1947 partition of India. The poem is addressed to the 18th-century Punjabi poet Waris Shah, who wrote the most popular version of the Punjabi romance tragedy, Heer Ranjha. It appeals to Waris Shah to arise from his grave, record the Punjab's tragedy and turn over a new page in Punjab's history.

Summary

In the poem the poet invokes Waris Shah, a historic Punjabi poet, who wrote a popular version of Punjabi love tragedy Heer Ranjha. Pritam asks to record and witness the miserable condition of Punjab and its people after partition (1947) and open a new page of his book of love. In the story of Heer Ranjha, Shah narrated the misery of a woman (Heer), but a million of daughters of Punjab, Pritam feels, were crying to Shah.

The fields are lines up with dead bodies, and Chenab is filled with blood. Someone unknown poured poison in the water of the five rivers, and the deadly water is destroying the land. The land, which used to be fertile, is sprouting venom, and the sky has turned red from endless cries and tears.

Lyrics

These are the lyrics of the poem:

Punjabi - Gurmukhi script Punjabi - Shahmukhi script

ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਿਤੋਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ।
ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ।
ਇਕ ਰੋਈ ਸੀ ਧੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤੂੰ ਲਿਖ ਲਿਖ ਮਾਰੇ ਵੈਣ।
ਅਜ ਲੱਖਾਂ ਧੀਆਂ ਰੋਂਦੀਆਂ ਤੈਨੂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਹਿਣ।
ਉੱਠ ਦਰਦਮੰਦਾਂ ਦਿਆ ਦਰਦੀਆ ਉੱਠ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਪੰਜਾਬ।
ਅਜ ਬੇਲੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਵਿਛੀਆਂ ਤੇ ਲਹੂ ਦੀ ਭਰੀ ਚਨਾਬ।
ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜ਼ਹਿਰ ਰਲ੍ਹਾ
ਤੇ ਉਹਨਾ ਪਾਣੀਆਂ ਧਰਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਪਾਣੀ ਲਾ

ਇਸ ਜ਼ਰਖੇਜ਼ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਲੂੰ ਲੂੰ ਫੁਟਿਆ ਜ਼ਹਿਰ
ਗਿਠ ਗਿਠ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਲਾਲੀਆਂ ਫੁੱਟ ਫੁੱਟ ਚੜ੍ਹਿਆ ਕਹਿਰ
ਵਿਹੁ ਵਲਿੱਸੀ ਵਾ ਫਿਰ ਵਣ ਵਣ ਵੱਗੀ ਜਾ
ਉਹਨੇ ਹਰ ਇਕ ਵਾਂਸ ਦੀ ਵੰਝਲੀ ਦਿੱਤੀ ਨਾਗ ਬਣਾ

ਪਹਿਲਾ ਡੰਗ ਮਦਾਰੀਆਂ ਮੰਤ੍ਰ ਗਏ ਗੁਆਚ
ਦੂਜੇ ਡੰਗ ਦੀ ਲੱਗ ਗਈ ਜਣੇ ਖਣੇ ਨੂੰ ਲਾਗ
ਲਾਗਾਂ ਕੀਲੇ ਲੋਕ ਮੂੰਹ ਬੱਸ ਫਿਰ ਡੰਗ ਹੀ ਡੰਗ
ਪਲੋ ਪਲੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੀਲੇ ਪੈ ਗਏ ਅੰਗ

ਗਲਿਓਂ ਟੁੱਟੇ ਗੀਤ ਫਿਰ ਤ੍ਰਕਲਿਓਂ ਟੁੱਟੀ ਤੰਦ
ਤ੍ਰਿੰਜਣੋ ਟੁੱਟੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਚਰੱਖੜੇ ਘੂਕਰ ਬੰਦ
ਸਣੇ ਸੇਜ ਦੇ ਬੇੜੀਆਂ ਲੁੱਡਣ ਦਿੱਤੀਆਂ ਰੋੜ੍ਹ
ਸਣੇ ਡਾਲੀਆਂ ਪੀਂਘ ਅੱਜ ਪਿੱਪਲਾਂ ਦਿੱਤੀ ਤੋੜ

ਜਿਥੇ ਵਜਦੀ ਸੀ ਫੂਕ ਪਿਆਰ ਦੀ ਵੇ ਉਹ ਵੰਝਲੀ ਗਈ ਗੁਆਚ
ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਸਭ ਵੀਰ ਅੱਜ ਭੁੱਲ ਗਏ ਉਸਦੀ ਜਾਚ
ਧਰਤੀ ਤੇ ਲਹੂ ਵੱਸਿਆ ਕਬਰਾਂ ਪਈਆਂ ਚੋਣ
ਪ੍ਰੀਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀਆਂ ਅੱਜ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਾਰਾਂ ਰੋਣ

ਅੱਜ ਸੱਭੇ ਕੈਦੋ ਬਣ ਗਏ, ਹੁਸਨ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਚੋਰ
ਅੱਜ ਕਿਥੋਂ ਲਿਆਈਏ ਲੱਭ ਕੇ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਇਕ ਹੋਰ

ਅੱਜ ਆਖਾਂ ਵਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਤੂੰਹੇਂ ਕਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ!
ਤੇ ਅੱਜ ਕਿਤਾਬੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ!

اجّ آکھاں وارث شاہ نوں، کِتوں قبراں وِچّوں بول!
تے اجّ کتابِ عشق دا کوئی اگلا ورقہ پھول!
اِک روئی سی دھی پنجاب دی، توں لِکھ لِکھ مارے وَیݨ
اجّ لکّھاں دھیاں روندیاں ،تینوں وارث شاہ نوں کہݨ:

اُٹھ دردمنداں دیئا دردِیا! اُٹھ تکّ اپݨا پنجاب
اجّ بیلے لاشاں وِچھیاں تے لہو دی بھری چناب
کِسے نے پنجاں پاݨیاں وچ دِتی زہر رلؕا
تے اوہناں پاݨیاں دھرت نوں دِتا پاݨی لا

اِس زرخیز زمین دے لُوں لُوں پُھٹیا زہر
گِٹھ گِٹھ چڑھیاں لالِیاں ،پُھٹ پُھٹ چڑھیا قہر
وِہو ولِسّی وا پھر وݨ وݨ وگّی جا
اوہنے ہر اِک وانس دی ونجھلی دِتّی ناگ بݨا

پہلا ڈنگ مداریاں، منتر گئے گواچ
دوجے ڈنگ دی لگّ گئی جݨے کھݨے نوں لاگ
لاگاں کِیلے لوک مونہہ، بس پھر ڈنگ ہی ڈنگ
پلو پلی پنجاب دے نیلے پَے گئے انگ

گلیؤں ٹُٹے گیت پھر، ترَکلیئوں ٹُٹی تند
ترِنجݨو ٹُٹیاں سہیلیاں، چرکھڑے گُھوکر بند
سݨے سیج دے بیڑیاں لُڈݨ دِتیاں روڑھ
سݨے ڈالیاں پینگھ اجّ پِپلاں دِتی توڑ

جِتّھے وجدی سی پُھوک پیار دی، اوہ ونجھلی گئی گواچ
رانجھے دے سبھ وِیر اجّ بُھل گئے اُسدی جاچ
دھرتی تے لہو وسّیا، قبراں پئیاں چوݨ
پریت دیاں شاہزادیاں اجّ وِچّ مزاراں روݨ

اجّ سبّھے قیدو بݨ گئے، حسن عشق دے چور
اجّ کِتھوں لیائیئے لبّھ کے وارث شاہ اِک ہور

اجّ آکھاں وارث شاہ نوں، توں ہی قبراں وِچوں بول!
تے اجّ کتابِ عشق دا کوئی اگلا ورقہ پھول!

The poem was also translated into English by Amrita Pritam herself.

In popular culture

The poem found resonance in both Punjabs - Indian and Pakistani. It featured in the Pakistani Punjabi film, Kartar Singh, where it was performed by Inayat Hussain Bhatti. It is one of the most widely read poems in modern Indian literature.

Pakistani band, Mekaal Hasan Band included a 7-minute, 27 second song "Waris Shah" on their albums Sampooran and Saptak. Javed Bashir was the vocalist. The band also released an animated video for this song, which was directed by Zeeshan Pervaiz.

See also

References

  1. Roshen Dalal (23 August 2017). India at 70: snapshots since Independence. Penguin Random House India Private Limited. pp. 186–. ISBN 978-93-86815-37-8.
  2. Shubha Tiwari (2005). Indian Fiction in English Translation. Atlantic Publishers & Dist. pp. 29–. ISBN 978-81-269-0450-1.
  3. Gur Rattan Pal Singh (1999), My reminiscences, Gur Rattan Pal Singh, 1999, ... referring to the famous lines of Mrs. Amrita Pritam, the celebrated Punjabi writer, about the partition of India: "Aj aakhan War is Shah nu kiton ... tenu Waris Shah nu kahen Uth dard mandan diya dardia Tu tak apna Punjab Aj bele ...
  4. ^ Manohar Singh Gill (1983), Agriculture cooperatives: a case study of Punjab, Vikas, 1983, ISBN 978-0-7069-2371-1, ... Her cry of sorrow and despair, to Waris Shah the immortal bard of the Punjab, finds an eternal echo of shame in both Punjabs. She wrote: Aj aakhan Waris Shah nu kiton kabran vichon bol te aj kitabe Ishaq da koi agla ...
  5. Marian Arkin, Barbara Shollar (1989), Longman anthology of world literature by women, 1875-1975, Longman, 1989, ISBN 978-0-582-28559-0, ... Aj Aakhan Waris Shah Nu Speak from the depths of the grave, to Waris Shah I say and add a new page to your saga of love today. Once wept a daughter of Punjab your pen unleashed a million cries, a million daughters weep today ...
  6. Amrita Pritam Academy of the Punjab in North America (APNA).
  7. Ajj Aakhan Waris Shah Nu- Poetry in Amrita's Own Voice Archived 2011-06-15 at the Wayback Machine Academy of the Punjab in North America (APNA).
  8. "To Waris Shah by Amrita Pritam" (PDF). Lucknow University.
  9. "Indian poems at DuckDuckGo". duckduckgo.com.
  10. "Mekaal Hassan Band, Waris Shah". YouTube. Archived from the original on 2021-12-21.
Categories: