Misplaced Pages

Enterprise architecture: Difference between revisions

Article snapshot taken from Wikipedia with creative commons attribution-sharealike license. Give it a read and then ask your questions in the chat. We can research this topic together.
Browse history interactively← Previous editNext edit →Content deleted Content addedVisualWikitext
Revision as of 12:39, 7 October 2022 editSoyolmaa Tsogtkhuu (talk | contribs)4 editsNo edit summaryTag: Reverted← Previous edit Revision as of 13:25, 7 October 2022 edit undoSoyolmaa Tsogtkhuu (talk | contribs)4 editsNo edit summaryTag: RevertedNext edit →
Line 7: Line 7:
{{cleanup reorganize | has too many enumerations and lists.|date=June 2016}} {{cleanup reorganize | has too many enumerations and lists.|date=June 2016}}
}} }}
'''Байгууллагын архитектур''' ('''БА''') is a business function concerned with the structures and behaviors of a business, especially business roles and processes that create and use business data. By international consensus, Enterprise Architecture has been defined as "a well-defined practice for conducting ] analysis, design, planning, and implementation, using a comprehensive approach at all times, for the successful development and execution of strategy. Enterprise architecture applies architecture principles and practices to guide organizations through the business, information, process, and ]s necessary to execute their strategies. These practices utilize the various aspects of an enterprise to identify, motivate, and achieve these changes."<ref>{{cite web|title="Common Perspectives on Enterprise Architecture"|url=http://feapo.org/wp-content/uploads/2018/10/Common-Perspectives-on-Enterprise-Architecture-Final-1-copy.pdf |access-date=September 29, 2022 }}," ''Architecture and Governance Magazine'', Issue 9-4, November 2013 (2013). Retrieved on September 29, 2022.</ref> '''Байгууллагын архитектур (EA) нь бизнесийн бүтэц, зан үйл, ялангуяа бизнесийн өгөгдлийг үүсгэж, ашигладаг бизнесийн үүрэг, үйл явцтай холбоотой бизнесийн функц юм. Олон улсын зөвшилцлөөр Enterprise Architecture нь "барилгын үйл ажиллагааг явуулах сайн тодорхойлсон практик" гэж тодорхойлсон байдаг. ] стратегийг амжилттай боловсруулж, хэрэгжүүлэхийн тулд бүх цаг үед цогц арга барилыг ашиглан дүн шинжилгээ хийх, төлөвлөх, төлөвлөх, хэрэгжүүлэх. Байгууллагын архитектур нь стратегиа хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай бизнес, мэдээлэл, үйл явц, технологийн өөрчлөлтөөр байгууллагуудад чиглүүлэхийн тулд архитектурын зарчим, туршлагыг ашигладаг. Эдгээр практик нь эдгээр өөрчлөлтийг тодорхойлох, урамшуулах, хүрэхийн тулд аж ахуйн нэгжийн янз бүрийн талыг ашигладаг""<ref>{{cite web|title="Common Perspectives on Enterprise Architecture"|url=http://feapo.org/wp-content/uploads/2018/10/Common-Perspectives-on-Enterprise-Architecture-Final-1-copy.pdf |access-date=September 29, 2022 }}," ''Architecture and Governance Magazine'', Issue 9-4, November 2013 (2013). Retrieved on September 29, 2022.</ref>


== Overview == == Overview ==
Байгууллагын архитекторууд нь аж ахуйн нэгжийн архитектурын мэргэжилтнүүдийн хувьд хүмүүс, үйл явц, технологийн шийдвэрийг хэрэгжүүлэх боломжтой зорилго, зорилтуудтай уялдуулах замаар байгууллагын стратегийн алсын харааг дэмждэг бөгөөд үүний үр дүнд уг алсын хараанд хүрэхийн тулд тоон үзүүлэлтээр сайжруулдаг. Байгууллагын архитектурын практик:
As practitioners of enterprise architecture, enterprise architects support an organization’s strategic vision by acting to align people, process and technology decisions with actionable goals and objectives that result in quantifiable improvements toward achieving that vision. The practice of enterprise architecture:
{{quote|''aИрээдүйн улс орнуудыг стратеги, бизнес, технологийн нэгдсэн үүднээс чиглүүлэхийн тулд мэдээлэл болон бусад нөөцийг солилцдог байгууллагуудын дотор эсвэл хоорондын нийтлэг үйл ажиллагааны талбарт дүн шинжилгээ хийдэг..''<ref>{{cite web |work=Enterprise Architecture Book of Knowledge |title=Planning an EA – Purpose |url=http://www2.mitre.org/public/eabok/planning_an_ea/purpose.html |publisher=Mitre Corporation |access-date=October 3, 2014}}</ref>}}


{{quote|Аж ахуйн нэгжийн архитектур (EA) нь хүссэн бизнесийн алсын хараа, үр дүнд хүрэх өөрчлөлтийн хэрэгжилтийг тодорхойлж, дүн шинжилгээ хийх замаар үймүүлэгч хүчинд байгууллагын хариу арга хэмжээг идэвхтэй, цогцоор нь удирдах сахилга бат юм. EA нь бизнес болон МТ-ийн удирдагчдад холбогдох бизнесийн тасалдалыг ашиглан зорилтот бизнесийн үр дүнд хүрэхийн тулд бодлого, төслүүдийг өөрчлөх гарын үсэг зурахад бэлэн зөвлөмжүүдийг танилцуулснаар үнэ цэнийг бий болгодог. EA нь ирээдүйн төрийн архитектурын хувьсал руу чиглэсэн шийдвэр гаргахад ашиглагддаг.<ref>{{cite web |url=http://www.gartner.com/it-glossary/enterprise-architecture-ea/ |work=Gartner IT Glossary |title=Enterprise Architecture (EA) |publisher=Gartner |access-date=July 29, 2013}}</ref>}}
{{quote|''analyzes areas of common activity within or between organizations, where information and other resources are exchanged to guide future states from an integrated viewpoint of strategy, business, and technology.''<ref>{{cite web |work=Enterprise Architecture Book of Knowledge |title=Planning an EA – Purpose |url=http://www2.mitre.org/public/eabok/planning_an_ea/purpose.html |publisher=Mitre Corporation |access-date=October 3, 2014}}</ref>}}

{{quote|Enterprise architecture (EA) is a discipline for proactively and holistically leading enterprise responses to disruptive forces by identifying and analyzing the execution of change toward desired business vision and outcomes. EA delivers value by presenting business and IT leaders with signature-ready recommendations for adjusting policies and projects to achieve target business outcomes that capitalize on relevant business disruptions. EA is used to steer ] toward the evolution of the future state architecture.<ref>{{cite web |url=http://www.gartner.com/it-glossary/enterprise-architecture-ea/ |work=Gartner IT Glossary |title=Enterprise Architecture (EA) |publisher=Gartner |access-date=July 29, 2013}}</ref>}}

It helps business and IT managers to figure out the best strategies to support and enable business development and business change – in relation to the business information systems that the business depends on.


Энэ нь бизнес болон мэдээллийн технологийн менежерүүдэд бизнесийн хамааралтай бизнесийн мэдээллийн системтэй холбоотой бизнесийн хөгжил, бизнесийн өөрчлөлтийг дэмжих, идэвхжүүлэх хамгийн сайн стратегийг тодорхойлоход тусалдаг.
== Topics == == Topics ==


=== The terms ''enterprise'' and ''architecture'' === === The terms ''enterprise'' and ''architecture'' ===
The term ''enterprise'' can be defined as describing an ], ], or collection of organizations that share a set of common goals and ] to provide specific products or services to customers.<ref>, from the ]</ref> Байгууллага гэдэг нэр томьёо нь нийтлэг зорилтуудыг хуваалцаж, тодорхой бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэрэглэгчдэд хүргэхийн тулд хамтран ажилладаг зохион байгуулалтын нэгж, байгууллага, байгууллагуудын цуглуулгыг тодорхойлсон гэж тодорхойлж болно.<ref>, from the ]</ref>


In that sense, the term enterprise covers various types of organizations, regardless of their size, ownership model, operational model, or geographical distribution. It includes those organizations' complete socio-technical systems,<ref name="Giachetti">Giachetti, R.E., Design of Enterprise Systems, Theory, Architecture, and Methods, CRC Press, Boca Raton, FL, 2010.</ref> including people, information, processes, and technologies. Энэ утгаараа аж ахуйн нэгж гэдэг нэр томьёо нь хэмжээ, өмчлөлийн загвар, үйл ажиллагааны загвар, газарзүйн тархалтаас үл хамааран янз бүрийн төрлийн байгууллагуудыг хамардаг. Үүнд эдгээр байгууллагын нийгэм-техникийн бүрэн тогтолцоо,<ref name="Giachetti">Giachetti, R.E., Design of Enterprise Systems, Theory, Architecture, and Methods, CRC Press, Boca Raton, FL, 2010.</ref> хүн, мэдээлэл, үйл явц, технологи зэрэг орно.
Архитектур гэдэг нэр томьёо нь системийн хүрээлэн буй орчин, түүний элементүүд, харилцаа холбоо, дизайн, хувьслын зарчимд тусгагдсан үндсэн ойлголт, шинж чанарыг илэрхийлдэг.<ref name="ISO42010">{{cite web|url=http://www.iso.org/iso/catalogue_detail.htm?csnumber=50508 |title=ISO/IEC/IEEE 42010:2011 - Systems and software engineering - Architecture description |publisher=Iso.org |date=November 24, 2011 |access-date=August 6, 2013}}</ref>


Нийгэм-техникийн систем гэж ойлгогддог аж ахуйн нэгж гэдэг нэр томъёо нь аж ахуйн нэгжийн архитектурын хүрээг тодорхойлдог.
The term ''architecture'' refers to fundamental concepts or properties of a system in its environment, embodied in its elements, relationships, and in the principles of its design and evolution.<ref name="ISO42010">{{cite web|url=http://www.iso.org/iso/catalogue_detail.htm?csnumber=50508 |title=ISO/IEC/IEEE 42010:2011 - Systems and software engineering - Architecture description |publisher=Iso.org |date=November 24, 2011 |access-date=August 6, 2013}}</ref>
=== Scopes  ===

Байгууллагын архитектурын утга учиртай холбоотой аж ахуйн нэгжийн архитектурын мэргэжилтнүүд, эрдэмтдийн үзэл баримтлал буюу итгэл үнэмшил нь ихэвчлэн гурван сургуулийн нэг буюу эрлийз рүү чиглэдэг.<ref name="Lapalme">Lapalme, J., Three Schools of Thought on Enterprise Architecture, IT Professional, vol. 14, no. 6, pp. 37–43, Nov.–Dec. 2012, doi:10.1109/MITP.2011.109</ref>
Understood as a socio-technical system, the term enterprise defines the scope of the enterprise architecture.
# Байгууллагын мэдээллийн технологийн дизайн - EA-ийн зорилго нь IT ба бизнесийн асуудлуудыг хооронд нь уялдуулах явдал юм. Байгууллагын архитектурын гол зорилго нь байгууллагын хүссэн зорилгод хүрэхийн тулд аж ахуйн нэгжийн IT/IS чадавхийг төлөвлөх, төлөвлөх үйл явцыг чиглүүлэх явдал юм. Ерөнхийдөө архитектурын санал, шийдвэрүүд нь зөвхөн аж ахуйн нэгжийн IT/IS тал дээр хязгаарлагддаг; бусад талууд нь зөвхөн орц болдог.

# Аж ахуйн нэгжийг нэгтгэх - Энэхүү сэтгэлгээний сургуулийн дагуу EA-ийн зорилго нь стратеги боловсруулах, хэрэгжүүлэх хоорондын уялдаа холбоог багтаасан аж ахуйн нэгжийн янз бүрийн асуудал (хүний нөөц, мэдээллийн технологи, үйл ажиллагаа гэх мэт) хоорондын уялдаа холбоог нэмэгдүүлэх явдал юм. Ерөнхийдөө архитектурын санал, шийдвэрүүд нь аж ахуйн нэгжийн бүх талыг хамардаг.
=== Scopes ===
# Аж ахуйн нэгжийн экосистемийн дасан зохицох - EA-ийн зорилго нь аж ахуйн нэгжүүдийн суралцах чадварыг тогтвортой байлгахын тулд дэмжих, дэмжих явдал юм. Иймээс аж ахуйн нэгжийн өөрийгөө сайжруулах, шинийг санаачлах, хүрээлэн буй орчинтойгоо хамтран ажиллах чадавхийг сайжруулахад ихээхэн анхаарал хандуулдаг. Дүрмээр бол санал, шийдвэр нь аж ахуйн нэгж болон түүний хүрээлэн буй орчныг хамардаг.
Perspectives, or beliefs, held by enterprise architecture practitioners and scholars, with regards to the meaning of the enterprise architecture, typically gravitate towards one or a hybrid of three schools of thought:<ref name="Lapalme">Lapalme, J., Three Schools of Thought on Enterprise Architecture, IT Professional, vol. 14, no. 6, pp. 37–43, Nov.–Dec. 2012, doi:10.1109/MITP.2011.109</ref>
# Enterprise IT design – the purpose of EA is the greater alignment between IT and business concerns. The main purpose of enterprise architecture is to guide the process of planning and designing the IT/IS capabilities of an enterprise in order to meet desired organizational objectives. Typically, architecture proposals and decisions are limited to the IT/IS aspects of the enterprise; other aspects only serve as inputs.
# Enterprise integrating – According to this school of thought, the purpose of EA is to achieve greater coherency between the various concerns of an enterprise (HR, IT, Operations, etc.) including the linking between strategy formulation and execution. Typically, architecture proposals and decisions encompass all the aspects of the enterprise.
# Enterprise ecosystem adaptation – the purpose of EA is to foster and maintain the learning capabilities of enterprises so that they may be sustainable. Consequently, a great deal of emphasis is put on improving the capabilities of the enterprise to improve itself, to ] and to coevolve with its environment. Typically, proposals and decisions encompass both the enterprise and its environment.

One’s belief with regards to the meaning of enterprise architecture will impact how one sees its purpose, its scope, the means of achieving it, the skills needed to conduct it, and the locus of responsibility for conducting it<ref name="Lapalme" />


Байгууллагын архитектурын утгын талаархи хүний итгэл үнэмшил нь түүний зорилго, түүний хамрах хүрээ, түүнд хүрэх арга хэрэгсэл, түүнийг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах ур чадвар, түүнийг хэрэгжүүлэх хариуцлагын цар хүрээг хэрхэн үзэхэд нөлөөлнө<ref name="Lapalme" />
=== Architectural description of an enterprise === === Architectural description of an enterprise ===
{{see also|Architecture domain}} {{see also|Architecture domain}}
According to the standard ],<ref name="ISO42010"/> the product used to describe the architecture of a system is called an ''architectural description''. In practice, an architectural description contains a variety of lists, tables, and diagrams. These are models known as ''views''. In the case of enterprise architecture, these models describe the logical business functions or capabilities, ]es, human roles and actors, the physical organization structure, ]s and ]s, ]s and platform applications, hardware, and communications infrastructure.<ref>{{Cite journal|last=Kotusev|first=Svyatoslav|last2=Kurnia|first2=Sherah|date=2021-09-01|title=The theoretical basis of enterprise architecture: A critical review and taxonomy of relevant theories|url=https://doi.org/10.1177/0268396220977873|journal=Journal of Information Technology|language=en|volume=36|issue=3|pages=275–315|doi=10.1177/0268396220977873|issn=0268-3962}}</ref> According to the standard ],<ref name="ISO42010"/> системийн архитектурыг тодорхойлоход хэрэглэгддэг бүтээгдэхүүнийг архитектурын тайлбар гэж нэрлэдэг. Практикт архитектурын тодорхойлолт нь төрөл бүрийн жагсаалт, хүснэгт, диаграммыг агуулдаг. Эдгээр нь үзэл бодол гэж нэрлэгддэг загварууд юм. Байгууллагын архитектурын хувьд эдгээр загварууд нь бизнесийн логик функцууд эсвэл чадавхийг тодорхойлдог,  business processes, хүний үүрэг, жүжигчид, биеийн зохион байгуулалтын бүтэц, data flows and data stores, business applications олон платформын хэрэглээ, техник хангамж, харилцаа холбооны дэд бүтэц.<ref>{{Cite journal|last=Kotusev|first=Svyatoslav|last2=Kurnia|first2=Sherah|date=2021-09-01|title=The theoretical basis of enterprise architecture: A critical review and taxonomy of relevant theories|url=https://doi.org/10.1177/0268396220977873|journal=Journal of Information Technology|language=en|volume=36|issue=3|pages=275–315|doi=10.1177/0268396220977873|issn=0268-3962}}</ref>


The UK National Computing Centre EA best practice guidance<ref>Jarvis, Bob (2003) ''Enterprise Architecture: Understanding the Bigger Picture – A Best Practice Guide for Decision Makers in IT'', The UK National Computing Centre, Manchester, UK. p. 9</ref> states: Их Британийн Үндэсний тооцооллын төвийн EA шилдэг туршлагын удирдамжид<ref>Jarvis, Bob (2003) ''Enterprise Architecture: Understanding the Bigger Picture – A Best Practice Guide for Decision Makers in IT'', The UK National Computing Centre, Manchester, UK. p. 9</ref> заасан байдаг:


<blockquote>Дүрмээр бол EA нь аж ахуйн нэгжийн бүтэц, чиг үүргийг тодорхойлсон цогц загваруудын хэлбэрийг авдаг. EA дахь бие даасан загваруудыг логик байдлаар байрлуулсан бөгөөд энэ нь аж ахуйн нэгжийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг улам бүр нэмэгдүүлж өгдөг.
<blockquote>Normally an EA takes the form of a comprehensive set of cohesive models that describe the structure and functions of an enterprise. The individual models in an EA are arranged in a logical manner that provides an ever-increasing level of detail about the enterprise.
</blockquote> </blockquote>


Байгууллагын архитектурыг өөрчлөх хамгийн чухал зүйл бол ивээн тэтгэгчийг тодорхойлох явдал юм. Түүний эрхэм зорилго, алсын хараа, стратеги, засаглалын тогтолцоо нь хүлээгдэж буй өөрчлөлтөд хамаарах бүх үүрэг, хариуцлага, харилцааг тодорхойлдог. Байгууллагын архитекторуудын үзэж буй өөрчлөлтүүд нь ихэвчлэн:
Paramount to ''changing'' the enterprise architecture is the identification of a ]. His/her mission, ], and strategy, and the governance framework define all roles, responsibilities, and relationships involved in the anticipated transformation. Changes considered by enterprise architects typically include:
* байгууллагын бүтэц, үйл явц дахь шинэчлэл
* innovations in the structure or processes of an organization
* Мэдээллийн систем, технологийг ашиглах шинэлэг зүйл
* innovations in the use of information systems or technologies
* бизнесийн үйл явцыг нэгтгэх ба/эсвэл стандартчилал, ба
* the integration and/or ] of business processes, and
* бизнесийн мэдээллийн чанар, шуурхай байдлыг сайжруулах.
* improving the quality and timeliness of business information.

A methodology for developing and using architecture to guide the ] from a baseline state to a target state, sometimes through several transition states, is usually known as an ]. A framework provides a structured collection of processes, techniques, ], reference models, and guidance for the production and use of an enterprise-specific architecture description.

== Benefits ==
The benefits of enterprise architecture are achieved through its direct and indirect contributions to organizational goals. It has been found that the most notable benefits of enterprise architecture can be observed in the following areas:<ref name="The Contribution of Solution Architecture to the Achievement of Organizational Goals">The Contribution of Enterprise Architecture to the Achievement of Organizational Goals: Establishing the Enterprise Architecture Benefits Framework, Technical Report, Department of Information and Computing Sciences Utrecht University, Utrecht, The Netherlands, ()</ref>
* Organizational design – Enterprise architecture provides support in the areas related to design and re-design of the organizational structures during mergers, acquisitions or during general organizational change.<ref name="Effects of an architectural approach to the implementation of shared service centers">Bert Arnold, ] and ]. "Effects of an architectural approach to the implementation of shared service centers," in Second International Workshop on Enterprise, Applications and Services in the Finance Industry (FinanceCom05), Regensburg, Germany, 2005.</ref><ref name="J. Schekkerman. Trends in enterprise architecture 2005">]. Trends in enterprise architecture 2005: How are organizations progressing? . 2009(10/20), pp. 33. Available: ({{dead link|date=September 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }})</ref><ref name="T. Buchter, Enterprise architecture analysis and application: An exploratory study">T. Bucher, R. Fischer, S. Kurpjuweit and ], "Enterprise architecture analysis and application: An exploratory study," in EDOC Workshop TEAR, Hong Kong, 2006.</ref><ref name="Nilsson, Management of technochange in an interorganizational E-government project,">Nilsson, "Management of technochange in an interorganizational E-government project," in Proceedings of the 41st Annual Hawaii International Conference on System Sciences, 2008, pp. 209.</ref>
* Organizational processes and process standards – Enterprise architecture helps enforce discipline and standardization of business processes, and enable process consolidation, reuse, and integration.<ref name="J Varnus, TOGAF 9 enterprise architecture survey results">J. Varnus and N. Panaich. TOGAF 9 enterprise architecture survey results. Presented at 23rd Enterprise Architecture Practitioners Conference. . Available: www.opengroup.org/public/member/proceedings/q309/q309a/Presentations/pl-varnus-panaich.pdf.</ref><ref name="J. W. Ross, Understanding the Benefits of Enterprise Architecture">] and ], "Understanding the Benefits of Enterprise Architecture," CISR Research Briefings, 2005.</ref>
* ] – Enterprise architecture supports investment decision-making and work prioritization.<ref name="J. Schekkerman. Trends in enterprise architecture 2005"/><ref>{{Cite journal |last=Quartel |first=Dick |last2=Steen |first2=Maarten W.A. |last3=Lankhorst |first3=Marc M. |date=2012-05-01 |title=Application and project portfolio valuation using enterprise architecture and business requirements modelling |url=https://doi.org/10.1080/17517575.2011.625571 |journal=Enterprise Information Systems |volume=6 |issue=2 |pages=189–213 |doi=10.1080/17517575.2011.625571 |issn=1751-7575}}</ref><ref name="T. Buchter, Enterprise architecture analysis and application: An exploratory study"/>
* Project management – Enterprise architecture enhances the collaboration and communication between project stakeholders. Enterprise architecture contributes to efficient project scoping and to defining more complete and consistent project deliverables.<ref name="Nilsson, Management of technochange in an interorganizational E-government project,"/><ref name="J Varnus, TOGAF 9 enterprise architecture survey results"/>
* ] – Enterprise architecture increases the speed of requirement elicitation and the accuracy of requirement definitions, through publishing of the enterprise architecture documentation.<ref>W. Engelsman, M. E. Iacob and H. M. Franken, "Architecture-driven requirements engineering," in Proceedings of the 2009 ACM Symposium on Applied Computing(SAC '09), Honolulu, Hawaii, 2009, pp. 285-286.</ref>
* System development - Enterprise architecture contributes to optimal system designs and efficient resource allocation during system development and testing.<ref name="J. Schekkerman. Trends in enterprise architecture 2005"/><ref name="T. Buchter, Enterprise architecture analysis and application: An exploratory study"/>
* ] and decision making – Enterprise architecture is found to help enforce discipline and standardization of IT planning activities and to contribute to a reduction in time for technology-related decision making.<ref name="T. Buchter, Enterprise architecture analysis and application: An exploratory study"/><ref name="J. W. Ross, Understanding the Benefits of Enterprise Architecture"/>
* IT value – Enterprise architecture helps reduce the system's implementation and operational costs, and minimize replication of IT infrastructure services across business units.<ref name="J. W. Ross, Understanding the Benefits of Enterprise Architecture"/><ref name="L. Kappelman, T. McGinnis 2008">L. Kappelman, T. McGinnis, A. Pettite and A. Sidorova, "Enterprise architecture: Charting the territory for academic research," in AMCIS 2008, 2008.</ref>
* IT complexity – Enterprise architecture contributes to a reduction in IT complexity, consolidation of data and applications, and to better ] of the systems.<ref name="J Varnus, TOGAF 9 enterprise architecture survey results"/><ref name="J. W. Ross, Understanding the Benefits of Enterprise Architecture"/><ref name="L. Kappelman, T. McGinnis 2008"/>
* IT openness – Enterprise architecture contributes to more ] and ] IT as reflected through increased accessibility of data for ], and increased transparency of infrastructure changes.<ref name="J. W. Ross, Understanding the Benefits of Enterprise Architecture"/><ref>M. Pulkkinen, A. Naumenko and K. Luostarinen, "Managing information security in a business network of machinery maintenance services business - Enterprise architecture as a coordination tool," J. Syst. Softw., vol. 80, pp. 1607-1620, 2007.</ref>
* ] – Enterprise architecture contributes to the reduction of business risks from system failures and security breaches. Enterprise architecture helps reduce risks of project delivery.<ref name="J. W. Ross, Understanding the Benefits of Enterprise Architecture"/><ref>T. Obitz and M. K. Babu. (2009). Enterprise architecture expands its role in strategic business transformation: Infosys enterprise architecture survey 2008/2009. ({{Dead link|date=August 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}).</ref>

== Examples ==
Documenting the architecture of enterprises is done within the ] ]<ref>Federal Government agency success stories, (2010), {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100430152712/http://www.whitehouse.gov/omb/E-Gov/ea_success.aspx |date=April 30, 2010 }}</ref> in the context of the ] (CPIC) process.

The ] (FEA) reference model guides federal agencies in the development of their architectures.<ref>FEA Practice Guidance Federal Enterprise Architecture Program Management Office OMB, (2007), {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101016043354/http://www.whitehouse.gov/sites/default/files/omb/assets/fea_docs/FEA_Practice_Guidance_Nov_2007.pdf |date=October 16, 2010 }}</ref>

Companies such as ], ], ]<ref>"Volkswagen of America: Managing IT Priorities," Harvard Business Review, October 5, 2005, Robert D. Austin, Warren Ritchie, Greggory Garrett</ref> and ] use enterprise architecture to improve their business architectures as well as to improve ] and ].

For various understandable reasons, commercial organizations rarely publish substantial enterprise architecture descriptions. However, government agencies have begun to publish architectural descriptions they have developed. Examples include:
* ]
* ] Business Enterprise Architecture,<ref></ref> or the 2008 BEAv5.0 version
* ] <!-- source for further content -->

==Challenges==
Establishing enterprise architecture, as accepted, recognized, functionally integrated and fully involved concept at operational and tactical levels is identified as one of the biggest challenges facing Enterprise Architects today and one of the main reasons why many EA-Initiatives fail.<ref>Dedic, N. (2020). "FEAMI: A Methodology to include and to integrate Enterprise Architecture Processes into Existing Organizational Processes" in IEEE Engineering Management Review. Volume 48, Issue 4. DOI: https://doi.org/10.1109/EMR.2020.3031968</ref>

== Criticism ==
Despite the benefits that enterprise architecture claims to provide, for more than a decade, writers and organizations raised concerns about enterprise architecture as an effective practice. Here is a partial list of those objections:

* In 2007, computer scientist ] (a major contributor to UML and pioneer in OO software development) gave his assessment of enterprise architecture: "Around the world introducing an Enterprise Architecture EA has been an initiative for most financial institutions (banks, insurance companies, government, etc.) for the last five years or so, and it is not over. I have been working with such companies and helped some of them to avoid making the worst mistakes. Most EA initiatives failed. My guess is that more than 90% never really resulted in anything useful."<ref> by ]. on ''http://blog.ivarjacobson.com/'' {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131204121725/http://blog.ivarjacobson.com/ |date=December 4, 2013 }} October 18, 2007.</ref>
* In a 2007 report, on enterprise architecture, ] predicted that "... by 2012 40% of enterprise architecture programs will be stopped."<ref>] (2007) on ''www.gartner.com''. Accessed November 18, 2013.</ref>
* A 2008 study performed by Erasmus University Rotterdam and software company ] concluded that two-thirds of enterprise architecture projects failed to improve business and IT alignment.<ref>S. Roeleven, Sven and J. Broer (2010). "Why Two Thirds of Enterprise Architecture Projects Fail,"
ARIS Expert Paper ()</ref>

* In a 2009 article, industry commentator Dion Hinchcliffe wrote that traditional enterprise architecture might be "broken": "At its very best, enterprise architecture provides the bright lines that articulate the full range of possibilities for a business, even describing how to go about getting there. ... Recently there’s a growing realization that traditional enterprise architecture as it’s often practiced today might be broken in some important way. What might be wrong and how to fix it are the questions du jour."<ref> Dion Hinchcliffe, September 3, 2009</ref>
* In 2011, federal enterprise architecture consultant Stanley Gaver released a report that examined problems within the United States federal government’s enterprise architecture program. Mr. Gaver concluded that the federal enterprise architecture program had mostly failed; this conclusion was corroborated by a similar one made by the federal government at an October 2010 meeting that was held to determine why the federal enterprise architecture program was not "as influential and successful as in the past."<ref></ref>

A key concern about EA has been the difficulty in arriving at metrics of success, because of the broad-brush and often opaque nature of EA projects.<ref></ref>

== Relationship to other disciplines ==
According to the ] (FEAPO), enterprise architecture interacts with a wide array of other disciplines commonly found in business settings. According to FEAPO:
{{quote|An Enterprise Architecture practice collaborates with many interconnected disciplines, including performance engineering and management, process engineering and management, IT and enterprise portfolio management, governance and compliance, IT strategic planning, risk analysis, information management, metadata management, and a wide variety of technical disciplines as well as organizational disciplines such as organizational development, transformation, innovation, and learning. Increasingly, many practitioners have stressed the important relationship of Enterprise Architecture with emerging holistic design practices such as design thinking, systems thinking, and user experience design.<ref name="FEAPO">], " {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161220084017/http://feapo.org/wp-content/uploads/2013/11/Common-Perspectives-on-Enterprise-Architecture-v15.pdf |date=December 20, 2016 }}," ''Architecture and Governance Magazine'', Issue 9-4, November 2013 (2013). Retrieved on November 19, 2013.</ref>}}

As enterprise architecture has emerged in various organizations, the broad reach has resulted in this business role being included in the ] processes of many organizations. While this may imply that enterprise architecture is closely tied to IT, it should be viewed in the broader context of ] in that it addresses ], ], and process architecture, as well as more technical subjects.

Discussions of the intersection of enterprise architecture and various IT practices have been published by various IT analysis firms. Gartner and Forrester have stressed the important relationship of enterprise architecture with emerging holistic design practices such as ] and ].<ref>Clay Richardson, Forrester Blogs – Design Thinking Reshapes EA For Dynamic Business, (2013) {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130419011441/http://blogs.forrester.com/clay_richardson/13-04-12-design_thinking_reshapes_ea_for_dynamic_business |date=April 19, 2013 }}</ref><ref>Joe McKendrick, ZDNet – Gartner urges more 'design thinking' to break enterprise architecture out of its silo, (2010) </ref><ref>Leslie Owens, Forrester Blogs – Who Owns Information Architecture? All Of Us., (2010), {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100205132536/http://blogs.forrester.com/information_management/2010/02/who-owns-information-architecture-all-of-us.html |date=February 5, 2010 }}</ref> Analyst firm ] suggested that enterprise architecture and the emerging concept of the ] were "two sides to the same coin."<ref>Tony Byrne, Real Story Group Blog – Digital workplace and enterprise architecture: two sides to same coin, (2012), </ref> The Cutter Consortium describes enterprise architecture as an information and knowledge-based discipline.<ref>]. "Dealing with Too Much Data from an Architectural Perspective", November 13, 2012 ()</ref>

The enterprise architecture of an organization is too complex and extensive to document in its entirety, so ] techniques provide a way to explore and analyze these hidden, tacit, or implicit areas. In return, enterprise architecture provides a way of documenting the components of an organization and their interaction, in a systemic and holistic way that complements ].<ref>Evernden, Elaine, ]. Information First - Integrating Knowledge and Information Architecture for Business Advantage, Butterworth-Heinemann, Oxford, 2003 ()</ref>

In various venues,<ref>{{cite web|title=SOA and Enterprise Architecture|url=http://www.opengroup.org/soa/source-book/soa/soa_ea.htm|publisher=The Open Group|access-date=December 18, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20150110073815/http://www.opengroup.org/soa/source-book/soa/soa_ea.htm|archive-date=January 10, 2015|url-status=dead|df=mdy-all}}</ref> enterprise architecture has been discussed as having a relationship with ], a particular style of application integration. Research points to enterprise architecture promoting the use of SOA as an enterprise-wide integration pattern.<ref>Christopher Kistasamy, Alta van der Merwe, Andre de la Harpe, (2012), The role of service-oriented architecture as an enabler for Enterprise Architecture, AMCIS 2012, Seattle Washington</ref><ref>{{cite web|last1=Rosa and Sampaio|title=SOA Governance Through Enterprise Architecture|url=http://www.oracle.com/technetwork/articles/soa/rosa-sampaio-soa-gov-2080776.html|website=Oracle.com|publisher=Oracle|access-date=December 19, 2014}}</ref>

== History ==
{{Essay-like|section|date=November 2012}}

The first publication to use the exact term ''enterprise architecture'' was a ] Special Publication<ref name="NIST SP 500-167">{{cite journal|last=Fong|first=E. N.|author2=Goldfine, E.H.|title=Information management directions: the integration challenge.|journal=SIGMOD Record|date=December 1989|volume= 18|issue= 4|pages=40–43|url=http://www.itl.nist.gov/lab/specpubs/NIST%20SP%20500-167.pdf|doi=10.1145/74120.74125|s2cid=23939840}}</ref> on the challenges of information system integration. The overview states "This panel addressed the role of ] and standards in support of ] throughout an enterprise."

This original use is often incorrectly attributed to ]'s 1987 paper,<ref>{{cite journal|last=Zachman|first=John A.|title=A framework for information systems architecture.|journal=IBM Systems Journal|edition=reprint|year=1999|volume=38|issue=2/3|pages=454–470|doi=10.1147/sj.382.0454}}</ref> which did not use the term "Enterprise Architecture". The scope of the report by the NIST "enterprise architecture" panel may be directly compared to ] current thinking presented in the 1987 article which is as follows: "With increasing size and complexity of the Implementations of Information systems it Is necessary to use some logical construct (or architecture) for defining and controlling the interfaces and the Integration of all of the components of the system. The ] is limited to ] and does not include a ] ]."

In the 1989 NIST article, enterprise architecture is described as consisting of several levels. The top-level is "Business Unit Architecture". The ] describes this as follows: "A Business Unit may portray either a total corporate entity or a corporate sub-unit. Architecture at this level establishes a framework for satisfying both internal ] needs and the information and ] needs to be imposed by external ]. These external organizations include ], ], and ]. The information and data needs at this level impose requirements to be satisfied at lower levels of the architecture, with increasing ] to technical considerations."

The 1989 NIST document continues: "The representation of the Business Unit architecture shows organizational units and their relationships, as well as specific ], ], and ]s that enable or constrain the accomplishment of the overall enterprise mission."

By examination, the ] shows that Zachman's concept was the creation of an ] information system, perhaps composed of ], optimized for a ]. However, the ] ] describes the management of all the ] in a ] unit which may be the whole enterprise.

Zachman did not use the exact term "enterprise architecture" in a ] until several years later.

== See also ==
* ]
* ]
* ]
* ]
* ]
* ]
* ], promoter of enterprise architecture
* ]

== References ==
{{Reflist|2}}

== External links ==
* {{Commons category-inline}}
* {{Wikiquote-inline}}
* {{Wiktionary-inline}}

{{Software engineering}}

{{Authority control}}


Бизнесийг суурь төлөвөөс зорилтот төлөв рүү, заримдаа хэд хэдэн шилжилтийн төлөвт шилжүүлэхэд чиглүүлэхийн тулд архитектур боловсруулах, ашиглах аргачлалыг ихэвчлэн аж ахуйн нэгжийн архитектурын хүрээ гэж нэрлэдэг. Хүрээ нь аж ахуйн нэгжийн тусгай архитектурын тодорхойлолтыг үйлдвэрлэх, ашиглахад зориулсан үйл явц, техник, олдворын тодорхойлолт, лавлагаа загвар, зааварчилгааг агуулсан бүтэцлэгдсэн цуглуулгыг хангадаг.
{{DEFAULTSORT:Enterprise Architecture (EA)}}
]
]
]

Revision as of 13:25, 7 October 2022

Area of Expertise This article is about the technique/methodology. For Sparx Systems Enterprise Architect, see Enterprise Architect (software).

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these messages)
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.
Find sources: "Enterprise architecture" – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2016) (Learn how and when to remove this message)
This has too many enumerations and lists. may be in need of reorganization to comply with Misplaced Pages's layout guidelines. Please help by editing the article to make improvements to the overall structure. (June 2016) (Learn how and when to remove this message)
(Learn how and when to remove this message)

Байгууллагын архитектур (EA) нь бизнесийн бүтэц, зан үйл, ялангуяа бизнесийн өгөгдлийг үүсгэж, ашигладаг бизнесийн үүрэг, үйл явцтай холбоотой бизнесийн функц юм. Олон улсын зөвшилцлөөр Enterprise Architecture нь "барилгын үйл ажиллагааг явуулах сайн тодорхойлсон практик" гэж тодорхойлсон байдаг. ] стратегийг амжилттай боловсруулж, хэрэгжүүлэхийн тулд бүх цаг үед цогц арга барилыг ашиглан дүн шинжилгээ хийх, төлөвлөх, төлөвлөх, хэрэгжүүлэх. Байгууллагын архитектур нь стратегиа хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай бизнес, мэдээлэл, үйл явц, технологийн өөрчлөлтөөр байгууллагуудад чиглүүлэхийн тулд архитектурын зарчим, туршлагыг ашигладаг. Эдгээр практик нь эдгээр өөрчлөлтийг тодорхойлох, урамшуулах, хүрэхийн тулд аж ахуйн нэгжийн янз бүрийн талыг ашигладаг""

Overview

Байгууллагын архитекторууд нь аж ахуйн нэгжийн архитектурын мэргэжилтнүүдийн хувьд хүмүүс, үйл явц, технологийн шийдвэрийг хэрэгжүүлэх боломжтой зорилго, зорилтуудтай уялдуулах замаар байгууллагын стратегийн алсын харааг дэмждэг бөгөөд үүний үр дүнд уг алсын хараанд хүрэхийн тулд тоон үзүүлэлтээр сайжруулдаг. Байгууллагын архитектурын практик:

aИрээдүйн улс орнуудыг стратеги, бизнес, технологийн нэгдсэн үүднээс чиглүүлэхийн тулд мэдээлэл болон бусад нөөцийг солилцдог байгууллагуудын дотор эсвэл хоорондын нийтлэг үйл ажиллагааны талбарт дүн шинжилгээ хийдэг..

Аж ахуйн нэгжийн архитектур (EA) нь хүссэн бизнесийн алсын хараа, үр дүнд хүрэх өөрчлөлтийн хэрэгжилтийг тодорхойлж, дүн шинжилгээ хийх замаар үймүүлэгч хүчинд байгууллагын хариу арга хэмжээг идэвхтэй, цогцоор нь удирдах сахилга бат юм. EA нь бизнес болон МТ-ийн удирдагчдад холбогдох бизнесийн тасалдалыг ашиглан зорилтот бизнесийн үр дүнд хүрэхийн тулд бодлого, төслүүдийг өөрчлөх гарын үсэг зурахад бэлэн зөвлөмжүүдийг танилцуулснаар үнэ цэнийг бий болгодог. EA нь ирээдүйн төрийн архитектурын хувьсал руу чиглэсэн шийдвэр гаргахад ашиглагддаг.

Энэ нь бизнес болон мэдээллийн технологийн менежерүүдэд бизнесийн хамааралтай бизнесийн мэдээллийн системтэй холбоотой бизнесийн хөгжил, бизнесийн өөрчлөлтийг дэмжих, идэвхжүүлэх хамгийн сайн стратегийг тодорхойлоход тусалдаг.

Topics

The terms enterprise and architecture

Байгууллага гэдэг нэр томьёо нь нийтлэг зорилтуудыг хуваалцаж, тодорхой бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэрэглэгчдэд хүргэхийн тулд хамтран ажилладаг зохион байгуулалтын нэгж, байгууллага, байгууллагуудын цуглуулгыг тодорхойлсон гэж тодорхойлж болно.

Энэ утгаараа аж ахуйн нэгж гэдэг нэр томьёо нь хэмжээ, өмчлөлийн загвар, үйл ажиллагааны загвар, газарзүйн тархалтаас үл хамааран янз бүрийн төрлийн байгууллагуудыг хамардаг. Үүнд эдгээр байгууллагын нийгэм-техникийн бүрэн тогтолцоо, хүн, мэдээлэл, үйл явц, технологи зэрэг орно. Архитектур гэдэг нэр томьёо нь системийн хүрээлэн буй орчин, түүний элементүүд, харилцаа холбоо, дизайн, хувьслын зарчимд тусгагдсан үндсэн ойлголт, шинж чанарыг илэрхийлдэг.

Нийгэм-техникийн систем гэж ойлгогддог аж ахуйн нэгж гэдэг нэр томъёо нь аж ахуйн нэгжийн архитектурын хүрээг тодорхойлдог.

Scopes  

Байгууллагын архитектурын утга учиртай холбоотой аж ахуйн нэгжийн архитектурын мэргэжилтнүүд, эрдэмтдийн үзэл баримтлал буюу итгэл үнэмшил нь ихэвчлэн гурван сургуулийн нэг буюу эрлийз рүү чиглэдэг.

  1. Байгууллагын мэдээллийн технологийн дизайн - EA-ийн зорилго нь IT ба бизнесийн асуудлуудыг хооронд нь уялдуулах явдал юм. Байгууллагын архитектурын гол зорилго нь байгууллагын хүссэн зорилгод хүрэхийн тулд аж ахуйн нэгжийн IT/IS чадавхийг төлөвлөх, төлөвлөх үйл явцыг чиглүүлэх явдал юм. Ерөнхийдөө архитектурын санал, шийдвэрүүд нь зөвхөн аж ахуйн нэгжийн IT/IS тал дээр хязгаарлагддаг; бусад талууд нь зөвхөн орц болдог.
  2. Аж ахуйн нэгжийг нэгтгэх - Энэхүү сэтгэлгээний сургуулийн дагуу EA-ийн зорилго нь стратеги боловсруулах, хэрэгжүүлэх хоорондын уялдаа холбоог багтаасан аж ахуйн нэгжийн янз бүрийн асуудал (хүний нөөц, мэдээллийн технологи, үйл ажиллагаа гэх мэт) хоорондын уялдаа холбоог нэмэгдүүлэх явдал юм. Ерөнхийдөө архитектурын санал, шийдвэрүүд нь аж ахуйн нэгжийн бүх талыг хамардаг.
  3. Аж ахуйн нэгжийн экосистемийн дасан зохицох - EA-ийн зорилго нь аж ахуйн нэгжүүдийн суралцах чадварыг тогтвортой байлгахын тулд дэмжих, дэмжих явдал юм. Иймээс аж ахуйн нэгжийн өөрийгөө сайжруулах, шинийг санаачлах, хүрээлэн буй орчинтойгоо хамтран ажиллах чадавхийг сайжруулахад ихээхэн анхаарал хандуулдаг. Дүрмээр бол санал, шийдвэр нь аж ахуйн нэгж болон түүний хүрээлэн буй орчныг хамардаг.

Байгууллагын архитектурын утгын талаархи хүний итгэл үнэмшил нь түүний зорилго, түүний хамрах хүрээ, түүнд хүрэх арга хэрэгсэл, түүнийг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах ур чадвар, түүнийг хэрэгжүүлэх хариуцлагын цар хүрээг хэрхэн үзэхэд нөлөөлнө

Architectural description of an enterprise

See also: Architecture domain

According to the standard ISO/IEC/IEEE 42010, системийн архитектурыг тодорхойлоход хэрэглэгддэг бүтээгдэхүүнийг архитектурын тайлбар гэж нэрлэдэг. Практикт архитектурын тодорхойлолт нь төрөл бүрийн жагсаалт, хүснэгт, диаграммыг агуулдаг. Эдгээр нь үзэл бодол гэж нэрлэгддэг загварууд юм. Байгууллагын архитектурын хувьд эдгээр загварууд нь бизнесийн логик функцууд эсвэл чадавхийг тодорхойлдог,  business processes, хүний үүрэг, жүжигчид, биеийн зохион байгуулалтын бүтэц, data flows and data stores, business applications олон платформын хэрэглээ, техник хангамж, харилцаа холбооны дэд бүтэц.

Их Британийн Үндэсний тооцооллын төвийн EA шилдэг туршлагын удирдамжид заасан байдаг:

Дүрмээр бол EA нь аж ахуйн нэгжийн бүтэц, чиг үүргийг тодорхойлсон цогц загваруудын хэлбэрийг авдаг. EA дахь бие даасан загваруудыг логик байдлаар байрлуулсан бөгөөд энэ нь аж ахуйн нэгжийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг улам бүр нэмэгдүүлж өгдөг.

Байгууллагын архитектурыг өөрчлөх хамгийн чухал зүйл бол ивээн тэтгэгчийг тодорхойлох явдал юм. Түүний эрхэм зорилго, алсын хараа, стратеги, засаглалын тогтолцоо нь хүлээгдэж буй өөрчлөлтөд хамаарах бүх үүрэг, хариуцлага, харилцааг тодорхойлдог. Байгууллагын архитекторуудын үзэж буй өөрчлөлтүүд нь ихэвчлэн:

  • байгууллагын бүтэц, үйл явц дахь шинэчлэл
  • Мэдээллийн систем, технологийг ашиглах шинэлэг зүйл
  • бизнесийн үйл явцыг нэгтгэх ба/эсвэл стандартчилал, ба
  • бизнесийн мэдээллийн чанар, шуурхай байдлыг сайжруулах.

Бизнесийг суурь төлөвөөс зорилтот төлөв рүү, заримдаа хэд хэдэн шилжилтийн төлөвт шилжүүлэхэд чиглүүлэхийн тулд архитектур боловсруулах, ашиглах аргачлалыг ихэвчлэн аж ахуйн нэгжийн архитектурын хүрээ гэж нэрлэдэг. Хүрээ нь аж ахуйн нэгжийн тусгай архитектурын тодорхойлолтыг үйлдвэрлэх, ашиглахад зориулсан үйл явц, техник, олдворын тодорхойлолт, лавлагаа загвар, зааварчилгааг агуулсан бүтэцлэгдсэн цуглуулгыг хангадаг.

  1. ""Common Perspectives on Enterprise Architecture"" (PDF). Retrieved September 29, 2022.," Architecture and Governance Magazine, Issue 9-4, November 2013 (2013). Retrieved on September 29, 2022.
  2. "Planning an EA – Purpose". Enterprise Architecture Book of Knowledge. Mitre Corporation. Retrieved October 3, 2014.
  3. "Enterprise Architecture (EA)". Gartner IT Glossary. Gartner. Retrieved July 29, 2013.
  4. Business Analysis Body of Knowledge, from the International Institute of Business Analysis
  5. Giachetti, R.E., Design of Enterprise Systems, Theory, Architecture, and Methods, CRC Press, Boca Raton, FL, 2010.
  6. ^ "ISO/IEC/IEEE 42010:2011 - Systems and software engineering - Architecture description". Iso.org. November 24, 2011. Retrieved August 6, 2013.
  7. ^ Lapalme, J., Three Schools of Thought on Enterprise Architecture, IT Professional, vol. 14, no. 6, pp. 37–43, Nov.–Dec. 2012, doi:10.1109/MITP.2011.109
  8. Kotusev, Svyatoslav; Kurnia, Sherah (September 1, 2021). "The theoretical basis of enterprise architecture: A critical review and taxonomy of relevant theories". Journal of Information Technology. 36 (3): 275–315. doi:10.1177/0268396220977873. ISSN 0268-3962.
  9. Jarvis, Bob (2003) Enterprise Architecture: Understanding the Bigger Picture – A Best Practice Guide for Decision Makers in IT, The UK National Computing Centre, Manchester, UK. p. 9